Czyli wpływ brunatnej tkanki tłuszczowej na organizm.
Brunatna tkanka tłuszczowa (BAT), znana także jako brunatny tłuszcz, odgrywa kluczową rolę w termoregulacji organizmu. Przez wiele lat sądzono, że tkanka ta występuje tylko u noworodków. Nowe badania wykazały jednak obecność brunatnej tkanki tłuszczowej u znacznej części dorosłych. Wykazano także, że niska temperatura powoduje transdyferencjację (przekształcenie się) dojrzałych komórek białych w komórki brunatne, a zanik tych bodźców prowadzi do sytuacji odwrotnej. Sądzi się, że aktywna tkanka BAT u dorosłych zapobiegać może otyłości oraz insulinooporności.
Co to jest brunatna tkanka tłuszczowa?
U ssaków występują dwa rodzaje tkanki tłuszczowej: biała (WAT) i brunatna (BAT). Tej drugiej u człowieka obserwuje się w największej ilości po narodzeniu. Powszechnie uważano, że BAT u człowieka zanika stopniowo wraz z wiekiem. W późniejszych latach wykazano, że tak być nie musi, a ekspozycja na zimno potrafi utrzymać jej poziom na stosunkowo wysokim poziomie. Obie tkanki tłuszczowe różnią się od siebie znacznie, a „morsy” i osoby chcące zadbać o dobrostan organizmu, w szczególności powinny zapoznać się z tymi różnicami:
- mitochondria w komórkach WAT są nieliczne i posiadają małą średnicę. Mitochondria w komórkach BAT są liczne i duże. W białej tkance tłuszczowej białko to nie występuje w cale. W brunatnej tkance tłuszczowej, która jest bogata w mitochondria, dochodzi do procesu termogenezy. Mitochondria w tej tkance zawierają białko UCP1 (białko rozprzęgające), które umożliwia generowanie ciepła zamiast ATP, co pomaga w utrzymaniu ciepłoty ciała, zwłaszcza w zimnym otoczeniu.
- Liczba zakończeń adrenergicznych w BAT jest znacznie większa niż w WAT, oznacza to, że uwalnianie przekaźników takich jak noradrenalina jest skuteczniejsze. Noradrenalina wpływa na nastrój i emocje. Niskie poziomy noradrenaliny mogą być związane z depresją, podczas gdy zbyt wysokie poziomy mogą prowadzić do lęku. Noradrenalina stymuluje brunatną tkankę tłuszczową do produkcji ciepła poprzez proces termogenezy. To działanie jest szczególnie ważne w zimnym otoczeniu.
- Brunatna tkanka tłuszczowa jest bardzo bogato unaczyniona. Duży przepływ krwi umożliwia zarówno dostawę dużych ilości tlenu, jak i transport na zewnątrz ciepła wytwarzanego w tej tkance
- Główną funkcją WAT jest gromadzenie substratu energetycznego w postaci TG, natomiast główną funkcją BAT jest wytwarzanie ciepła.
Badania wykazały u badanych największą obecność brunatnej tkanki tłuszczowej w miesiącach zimowych, a niektóre badania wskazywały największą skuteczność stosowania krótkotrwałej ekspozycji na zimno, co kojarzone jest z morsowaniem.
Brunatna tkanka tłuszczowa a otyłość:
Wyniki badań przeprowadzone na myszach wykazały, że pozbawienie tych zwierząt BAT, receptora adrenergicznego lub UCP1 prowadzi do otyłości. Eliminacja receptora insulinowego z BAT także powoduje otyłość, natomiast myszy z większą ilością brunatnej tkanki tłuszczowej są bardziej oporne na rozwój otyłości i cukrzycy typu 2. Ponadto brunatna tkanka tłuszczowa potrafi przekształcać energię pozyskiwaną z pożywienia na wytworzenie ciepła, zamiast odkładania jej postaci tłuszczu. Dzięki aktywności BAT organizm zużywa więcej energii na produkcję ciepła, co zwiększa całkowity wydatek energetyczny. To z kolei prowadzi do spalenia większej ilości kalorii, co pomaga w utrzymaniu równowagi energetycznej i zapobiega nadmiernemu magazynowaniu tłuszczu.
Podsumowując: morsowanie, czyli zanurzanie się w zimnej wodzie, ma istotny wpływ na aktywność brunatnej tkanki tłuszczowej. Ekspozycja na zimno stymuluje BAT do produkcji ciepła, co pomaga w utrzymaniu stałej temperatury ciała. Regularne morsowanie może prowadzić do zwiększenia ilości aktywnej brunatnej tkanki tłuszczowej, co z kolei przyczynia się do wyższego zużycia kalorii i poprawy metabolizmu. Badania wskazują, że osoby praktykujące morsowanie mogą doświadczać lepszej kontroli wagi i redukcji ryzyka chorób metabolicznych, takich jak cukrzyca typu 2.
Oprócz korzyści metabolicznych, morsowanie ma również pozytywny wpływ na układ odpornościowy, poprawia krążenie krwi i zwiększa poziom endorfin, co przekłada się na lepsze samopoczucie psychiczne. Warto jednak pamiętać, że morsowanie powinno być praktykowane z rozwagą, szczególnie dla osób początkujących, aby uniknąć szoku termicznego i innych niebezpieczeństw związanych z zimną wodą.
Ekspozycja na zimno jest jednym z głównych czynników aktywujących BAT. Regularne narażanie się na niskie temperatury, na przykład przez morsowanie czy przebywanie w chłodniejszych środowiskach, może zwiększać aktywność BAT i jego zdolność do spalania kalorii.
Więcej przeczytasz TUTAJ
